Het was een Nederlander, de scheepsarts Ten Rheijne die eind 1600 de naam acupunctuur bedacht. Hij stelde de naam samen uit acus, wat naald betekent en punctura, steken.
De oorspronkelijke Chinese naam voor acupunctuur is 針灸 Zhen Jiu, wat letterlijk vertaald ‘prikken en branden’ betekent. Het prikken spreekt voor zich, met branden wordt hier het gebruik van moxa bedoeld, bijvoetkruid, dat een intensieve therapeutische warmte geeft.

Acupunctuur is, naast kruiden-, bewegings- en voedingsleer, een onderdeel van de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) die gebaseerd is op de visie dat ziekte ontstaat door een verstoring van de energiebalans. In een normale situatie herstelt het lichaam dit evenwicht zelf weer, omdat het lichaam nu eenmaal een groot zelfherstellend vermogen heeft. Wanneer dit niet meer lukt, en er dus klachten ontstaan, kan acupunctuur helpen deze balans weer te herstellen.

Het lichaam bestaat uit een netwerk van meridianen die gerelateerd zijn aan alle fysieke structuren zoals de spieren, de botten en de organen. Op de meridianen liggen de acupunctuurpunten, waarbij elk punt zijn eigen specifieke functies heeft. Door een naald in een acupunctuurpunt te steken worden bepaalde processen in gang gezet; je kunt de energie versterken waar deze te zwak is, afzwakken waar deze te sterk is, of in beweging brengen waar deze gestagneerd is.

Na verloop van tijd neemt het lichaam dit herstel van het evenwicht dan zelf weer over, waardoor behandelingen niet langer noodzakelijk zijn. Zo zet je in feite met acupunctuur het lichaam op het juiste spoor van het zelfhelend vermogen. Niet ten onrechte wordt de Chinese Geneeskunde soms Geneeskunst genoemd. Het is een kunst om voor elke patiënt de specifieke verstoring van zijn balans op te sporen en de behandeling daar volkomen op toe te spitsen. Standaard behandelingen of recepten bestaan dan ook niet. Dat houdt voor de acupuncturist het vak boeiend en maakt voor de patiënt de behandeling uitermate effectief.

Acupunctuur is een Holistische Geneeskunde
De term holistisch is afgeleid van het Griekse ‘holos’ wat ‘heel’ betekent. Het uitgangspunt van holistische geneeskunde is dat lichaam, ziel en geest één geheel zijn en dat ziekte veroorzaakt kan worden door

• invloeden van buitenaf, bijvoorbeeld kou, warmte of vochtigheid;
• invloeden van binnenuit, bijvoorbeeld een verkeerd voedingspatroon of hevige emoties;
• aangeboren afwijkingen;
• andere invloeden, bijvoorbeeld trauma’s of insecten;

Acupunctuur is geen alternatief voor de reguliere westerse geneeskunde, maar een uitbreiding of aanvulling daarop! Daarom kan acupunctuur beter complementaire geneeskunde dan alternatieve geneeskunde worden genoemd!